بیزینس پلن چیست و چگونه می توان آن را طراحی کرد؟ 7 مرحله مهم طراحی آن
برای شروع در هر کسب وکاری نیازمند یک برنامه ریزی و استراتژیک مناسب هستیم تا کارها به شکل درستی انجام شوند. زمانی که برای انجام دادن کاری برنامه‌ریزی می‌کنیم، باید طبق اصول پیش برویم و مراحل کار را قدم به قدم با استراتژی از پیش تعیین شده انجام دهیم تا تداخلی در کار به وجود نیاید، در این شرایط بیزینس پلن برای ما بسیار مفید و کاربردی خواهد بود.
در کسب و کارها برنامه‌ریزی اهمیت زیادی دارد زیرا با انجام درست و به موقع کارها نتیجه مثبت و مفیدی را شاهد خواهیم بود و اگر کارها خوب انجام نشوند نتیجه عکس را برای ما به همراه خواهد داشت. بنابراین داشتن یک برنامه کاری که به کمک آن بتوانیم کارها را به شکل درستی انجام دهیم از اولویت‌های هر کسب وکار محسوب می‌شود.
بیزینس پلن (business plan)
یک برنامه کاری تعریف شده که توسط آن اهداف کسب و کار مشخص می‌شود و برنامه‌هایی را که برای رسیدن به این اهداف دنبال می‌شوند را با دلایل موجود بیان می‌کند، business plan گفته می‌شود.
در واقع بیزینس پلن به یک سند مکتوب گفته می‌شود که با در نظر گرفتن شرایط حال شما و موقعیت فعلیتان تمامی ابزاری را که نیاز دارید تا با اهدافتان برسید را محیا کرده و با در نظر گرفتن تمامی جوانب برآوردی درست را از پیاده سازی آن کار مورد نظر شرح می‌دهد. برای شروع هر کسب و کاری و موفقیت در آن بیزینس پلن بسیار ضرورت دارد و امری حیاتی محسوب می‌شود.
قوانین بیزینس پلن
3 قانون کلی برای پیاده سازی و اجرائی کردن بیزینس پلن وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
۱_ شناسائی و ارزیابی مخاطبان
در زمان نوشتن بیزینس پلن باید به این موضوع دقت کنید که بیزنس پلن خودتان را در رابطه با هر کسب و کار و تجارتی که می‌نویسید باید طوری نوشته شود که فهم و درک آن برای همه افراد قابل هضم باشد و افراد با خواندن آن به راحتی محتوای آن را متوجه شوند. نوشتن یک بیزینس پلن شیوا و روان در رضایتمندی کاربران نقش بسزائی را ایفا می‌کند.
۲_ ترس را با شهامت جایگزین کنید
با شناختی که از کسب وکار و تجارتتان دارید در پیاده سازی بیزنس پلن مشکلی نخواهید داشت. بسیاری از کارآفرینانی که دیده‌اید و یا تعریفشان را شنیده‌اید روزگاری شرایط شما را داشته اند، پس ترس را به دلتان راه ندهید و با امید و پشتکار به پیاده سازی یک طرح کسب و کار مناسب فکر کنید.
۳_ کوتاه و مختصر نوشته شدن business plan
زمانی که شما نیاز دارید تا برای توسعه و رشد کسب وکارتان بیزینس پلنی را طراحی کرده و آن را ویرایش کنید، باید توجه داشته باشید زمانی که آن را می‌نویسید، مختصر و مفید نوشته شود تا بعدا برایتان هیچ اختلالی ایجاد نکند. به این نکته توجه کنید که هیچ شخصی دوست ندارد برای خواندن یک بیزنس پلن طول و دراز زمان زیادی را صرف کند و به محض دیدن چنین موضوعی اشخاص از خواندن بیزینس پلن شما انصراف خواهند داد.
انواع بیزینس پلن
- طراحی و ارائه برنامه ی سالانه
- طراحی و برنامه ریزی برای رشد و توسعه کاری
- بیزنس پلن برای کسب کارهای استاندارد و بهینه
- طراحی و برنامه ریزی برای کسب و کارهای کوتاه یک صفحه‌ای
- بیزینس پلن برای طراحی و پیاده سازی برنامه ی کسب کار جدید
- طرح امکان سنجی
- طرح داخلی
برای نوشتن بیزینس پلن چه مراحلی را باید طی کرد
به طور کلی هنوز هیچ طرح کاملی برای نوشتن بیزینس پلن جود ندارد زیرا هر کسب وکاری با توجه به شرایط و ساختاری که دارد برنامه کاری خود را طراحی می‌کند، اما اگر به مواردی که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت توجه کنید بیزینس پلن مناسبی را برای کسب کار و تجارتتان پیاده سازی خواهید کرد:
۱_ مرحله اول ” خلاصه اجرائی
در نوشتن یک بیزنس پلن خلاصه اجرائی قدم اول شما محسوب می‌شود. باید توجه داشته باشید که خلاصه اجرائی باید یک چکیده مفید و مختصر از تمامی نکات مهم business plan شما باشد و باید مرحله‌های بعدی در بیزینس پلن از این مرحله به خوبی پشتیبانی کنند. خلاصه اجرائی باید بین 1 یا 2 صفحه باشد.
خلاصه اجرائی عبارت است از:
- مقیاس یا انداز
- مهم بودن جزئیات
- بازاری که شما روی آن هدف‌گذاری کرده‌اید
- اطلاعات کامل شما
- اهمیت دادن به جزئیات
۲_ مرحله دوم” مدیریت
با توجه به داشتن تخصص و حرفه‌ای که افراد شما دارند آنها را شناسایی کرده و ساماندهی می‌کنید. باید در تشخیص سرمایه مهارت زیادی داشته باشد تا بتوانید به درستی توانمندی نیروهای خود را برای رسیدن به اهدافی که دارید شکوفا کنید. شما باید نشان دهید که افراد تیمتان با یکدیگر مکمل هستند و می‌توانند همراه یکدیگر باشند تا به بهترین نتیجه دست پیدا کنند. بخش مدیریت بیزینس پلن باید دارای بخش‌هایی اعم ازخودتان، افرادی که در خارج کسب وکارتان برای شما کار می‌کنند و اعضای هئیت مدیره باشد.
۳_ مرحله سوم “وضعیت بازار و رقبایتان
شما در کسب وکارتان با مشکلاتی مواجه خواهید شد و باید راهکارهای موجود را برای مقابله با آنها اتخاذ کنید تا در آینده گریبان گیرتان نشود. هر چقد بتوانید مشکلات پیش رویتان را با دقت و تمرکز بیشتری شفاف سازی کنید، شانستان را برای رسیدن به موفقیت بالا برده‌اید، نکاتی را که در این مرحله باید به آن توجه داشت، 2 عامل رقبا و شرایط بازار می‌باشد.
۴_ مرحله چهارم” محصول
زمانی که نیاز است درباره محصولی حرف بزنید باید اینگونه شرح دهید که محصول پیشنهادی شما چگونه قادر است که مشکلات به وجود آمده را حل کند. باید تمامی این موارد را به صورت جامع توضیح داده و از این راه ارزش و جذابیت بیشتری نسبت به رقبایتان به نمایش بگذارید. بیزنس پلن باید با ارزش، ارزان بودن، سریع بودن و خصوصیاتی این چنینی را به مشتریان ارائه دهد. توجه داشته باشید که این کار فروشتان را در آینده به طور صعودی افزایش خواهد داد. در این مرحله از بیزینس پلن هدف کلی این است که به مشتریانتان مزیت‌های محصول را نسبت به محصولات مشابه رقبایتان توضیح دهید.
۵_ مرحله پنجم “فروش و بازاریابی محصول
در این مرحله مشخص شده که محصول شما دارای چه ارزش و مزیتی است. حال نوبت آن رسیده تا با وارد شدن به بازار رقابت و فروش آن را به مشتریان عرضه کنید. در این مرحله می‌توانید روشهای فروشتان را اجرائی سازید.
۶_ مرحله ششم “برنامه مالی
برای نوشتن یک بیزینس پلن با ارزش باید یک نفر از اعضای تیم مدیریت بتواند برنامه مالی مناسب و اصولی را طراحی کند، همچنین او باید در امور حسابداری نیز دارای مهارت بالا باشد. یک برنامه مالی مناسب باید شامل بررسی نرخ سودآوری محصول در آینده و هزینه‌های برگشتی باشد.
با توجه به موارد فوق می‌توانید میزان کارکردهای کسب وکارتان و سودآوری که داشته‌اید را بالا برده و آنها را به صورت صحیح برآورد و بررسی کنید. یک سرمایه گذار در برنامه مالی که برای بیزینس پلن ارائه می‌شود، می‌خواهد بداند که به چه میزان پولی برای پیشبرد اهدافتان نیاز دارید و برای چه کارهای از این پول باید استفاده شود؟ شما با ارائه اطلاعات دقیقی از شرح این مسائل در بیزینس پلن تمامی اخبار را در اختیارش قرار می‌دهید.
۷_ مرحله هفتم ” مایلستون‌ها
مهم‌ترین رکن در بیزینس پلن، مشخص شدن مقصد است و باید آن را به طور شفاف مشخص کنید. باید بدانید که در طی چه مدت زمانی باید به اهدافتان دست پیدا کنید، اگر هدفتان را مشخص نکنید درصد شکست بالایی خواهید داشت، بنابراین باید اقدامات ضروری را برای این مهم در نظر بگیرید. فراموش نکنید مایلستون همان مراحل اصلی است.
سخن پایانی
زمانی که درک نمی‌کنید برای کسب وکارتان به چه میزان پول مشخص نیاز دارید، استفاده از بیزنس پلن برایتان ضروری خواهد شد. یک نمونه business plan موثر می‌تواند بستری را فراهم سازد تا شما اطلاعات کاملی در مورد چگونگی خرج کردن پول در کسب وکارتان و چگونگی قرار دادن یک سرمایه در سراشیبی را به شکل درست فراگیرید.
