تست کاربرد پذیری (Usability Test) چیست
Usability Test به تستی گفته می‌شود که با توجه به آن، میزان کارایی و ارزش یک محصول و کالا برای کاربران و مشتریان مشخص می‌شود. تست کاربرد پذیری یک نوع تست نرم‌فزاری تلقی می‌شود که توسط آن یک قاب کوچک از کارکرد پایانی یک سیستم نرم‌افزاری مشخص می‌شود تا باعث شود ایرادات کاربرد پذیری را به صورت مشخص و دقیق به شما نشان دهد. تست کاربردی تمرکزی اصلیش بر روی کارکردن با نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های کاربرد و موثر قرار داده که سبب می‌شود تا با توانایی و کنترل سیستم اهداف مورد نظر را به دست آورد. در واقع به تست کاربردی پذیری ux نیز می‌گویند.
عملکرد تست کاربرد پذیری به گونه است که از کاربران درخواست می‌شود تا کار مود نظری را انجام دهند و در زمانی که آنها مشغول انجام دادن کار هستند کارشناسان تمامی کارهایی را که کاربران انجام می‌دهند برسی و مشاهد خواهد کرد تا متوجه شوند که کاربران در چه مرحله‌ای با مشکلی روبرور می‌شوند و دچا سردرگمی هستند.
اهمیت تست کاربرد پذیری در وب‌سایت
زمانی که تعداد کاربرانی که با مشکل مواجعه هستند در یک وب‌سایت بالا رود بهترین کار این است که به برسی مشکل احتمالی رسیدگی شود، تست کاربرد پذیری به برسی عملکرد کاربران در زمان ارزیابی محصول توسط آنها خواهد پرداخت و برای اینکه بتواند این تست را با موفقیت سپری کرد باید از چندین کاربر به عنوان نماینگی از طرف کسانی که قصد مصرف محصول را دارند استفاده شود.
در زمان Usability Test از کاربران و مخاطبان درخواست می‌شود تا کارهایی را که به آنها گفته شده است انجام دهند و کسانی که نظاره گره کار آنها هستند این رفتار را مشاهده و برسی خواهند کرد. یک تست کاربرد پذیری برای اینکه دارای تاثیرات زیادی باشد باید به شکل قوی برگذار شود و با جذب کردن شرکت کنندگان و برسی کردن این تست می‌توانید دستاورد و یافته‌ی خودتان را برای نتیجه‌گیری ارائه دهید، زمانی که Usability Test در مرحله اولیه برگزار شود سبب می‌شود تا انتظارات کاربران مشهودتر باشد.
تست کاربرد پذیری چه کاربردی دارد
- برای تست کردن محصولات رقبا، زمانی که شما نیاز داشته باشید تا سناریو دو محصول مشابه را در مقابل رفتار کاربران برسی و آنالیز کنید می‌توانید از این تست استفاده کنید.
- برای اینکه نقاط درد موجود را قبل از طراحی مجدد مورد برسی قرار دهید می‌توانید از Usability Test استفاده کنید.
- برای ازبین بردن مشکلات کاربران در فیک بک و نظراتی از طرف کانال مورد پشتیبانی قرار می‌گیرند و تست کردن نقاط دردی که کاربران دارند از تست کاربرد پذیری استفاده می‌شود.
- برای پیدا کردن مشکلات احتمالی که ممکن است در طراحی سایت وجود داشته باشد می‌تواند بعد از طراحی مجدد از این تست استفاده کرد.
- زمانی که شما طرح مجدد را در وب‌سایت خودتان به پایان می‌رسانید برای اینکه مطمئن شوید پیشنهاد‌های طرح جدید می‌تواند برای شما مفید باشد از ux استفاده می‌شود.
در تست کاربرد پذیری چه مفهوم‌های کیفیتی مورد برسی قرار خواهد گرفت
در ادامه به برسی مفهوم‌های کیفیتی در Usability Test می‌پردازیم:
1- Efficient to use (محصول کار آمد)
این مفهموم این معنی را می‌دهد که کاربران بعد از اینکه یاد گرفتند با محصول شما کار کنند چقدر زود قادر خواهند بود تا کار خوشان را انجام دهند.
2- Satisfaction (میزان رضایت داشتن کاربران)
این مفهموم به این معنی است که استفاده کردن از اپلیکیشن و وب‌سایت شما تا چه اندازه می‌تواند برای کاربران مفید و سودمند باشد.
3- Memorability (قابل یادآوری)
این مفهمو بیانگر این است که اگر مدت زمانی کاربران از وب‌سایت شما استفاده نکردند تا چه اندازه شما قادر خواهید بود تا با محصول جدید با آنان ارتباط برقرار کنید.
4- Easy to learn (یادگیری ساده و آسان)
این مفهموم کیفی به این معنا است که در زمان برخورد کاربران با محصول و کالای شما برای اولین بار چقدر می‌توانند با اپلیکیشن و وب‌سایت شما کار کنند و توانایی کار کردن به صورت راحت را خواهند داشت.
5- Few errors (کمترین تعداد خطا در انجام کارها)
کاربران و مخاطبان شما زمانی که در مسیر مشخص شما قرار خواهد گرفت امکان دارد تا با چندین خطا روبرو شوند، میزان شدت این خطاها تا چه اندازه است و راهکار بهبود خطاها چیست.
تست کاربرد پذیری چه مزایایی دارد
- تست کاربرد پذیری به صورت مستقیم بر روی بازخورد بینش و نظرات کاربران نظارت خواهد داشت.
- این تست به صورت بی طرف اقدام به برسی محصولات و خدمات می‌کند.
- زمانی که شما از تست کاربردی پذیری در وب‌سایت و اپلیکیشن استفاده می‌کنید این امکان را خواهید داشت مشکلات محصول و خدمات را مورد برسی و آنالیز قرار داده و به برطرف کردن این مشکلات بپردازید، این عامل سبب خواهد شد تا در هزینه‌های شما صرفه جویی به عمل بیاید.
- با تکرار زیاد تست بر روی فرآیندی که مد نظر دارید می‌توانید گنگ بودن آن را کاملا برطرف سازید.
- در تست کاربرد پذیری محصولات شما مورد استفاده یک نمونه کوچک از کاربران واقعی قرار خواهد گرفت و بازخوردی که از این موضوع به دست خواهید آورد باعث می‌شود تا خیلی از مشکلات احتمالی که در میان همکاران و تیم شما وجود دارد برطرف گردد.
سخن پایانی
تست کاربرد پذیری روشی است که می‌توانید در طول حیات و چرخه پروژه از آن به خوبی استفاده کنید و یک شیوه درست و مناسب است برای اینکه وب‌سایت شما به تمامی کاربران و مخاطبان کمک کرده تا به هدف خود نزدیک شوند و نیارهای خودشان را از طریق وب‌سایت شما برآورده سازند. هر کسب کاری که بتوانید آن طور که کاربران انتظار دارند نیازها و خواسته‌های آنها را برطرف کند، قدم‌های محکم‌تری را در رسیدن به موفقیت و پیشرفت خواهد برداشت.
