هویز (whois) چیست؟
هویز به یک پروتکل گفته می‌شود که به شما این امکان را میدهد تا بتوانید برای گرفتن Query از یک پایگاه داده استفاده کنید، این پایگاه داده حاوی اطلاعاتی از قبیل استفاده کنندگان از بلوک‌های آدرس ip و مالکین Domain اینترنتی است. اطلاعاتی که در whois به عنوان پایگاه داده نگهداری می‌شود را سازماندهی و نگهداری می‌کنند که با آدرس Domain مربوط به آن کشور وصل شده باشد.
به عنوان مثال در ایران آدرس دامین و یا پسوندی که آنها دارند مانند ir این اطلاعات در پایگاه داده nic.ir مورد نگهداری و حفاظت قرار گرفته است، این اطلاعات شامل یک سری محتویات مانند آدرس محل زندگی و نام مالکین دامنه است و یا در برخی مواقع اطلاعاتی در خصوص سرویس هاستینگ دامنه مورد نظر نیز شامل این محتویات می‌شود.
اهمیت استفاده از هویز
هویز تنها سرویس واحد نیست که در اختیار یک دیتابیس مرکزی قرار دارد و این به منظور این است که اطلاعاتی که در WHOIS وجود دارند را یک سری نهاد مدیریت می‌کنند که این نهادها ریجستری نامیده می‌شوند و هر زمانی که یک نهاد قصد داشته باشد که مورد ریجستری قرار گیرد باید توسط یک سازمان دیگری به نام ICANN مورد اعتبار سنجی قرار گیرد. ICANN به یک سازمان سیاست گذار نام دامنه می‌گویند.
روش‌های گرفتن WHOIS از دامنه
- روش اول این است زمانی که شما قصد دارید تا از یک دامنه هویز بگیرید می‌توانید به وب‌سایت http://whois.nic.ir وارد شوید و با وارد کردن نام دامنه مورد نظر هویز آن را در اختیار داشته باشید.
- در روش دوم وقتی که شما قرار است تا از یک دامنه بین المللی هویز بگیرید می‌توانید به وب‌سایت http://whois.domaintools.com وارد شده و با وارد کردن نام دامنه و سرچ کردن آن هویز را بگیرید.
معرفی قسمت‌های هویز در دامنه‌های ملی
- remarks Domain Holder Address: آدرس کاملی است برای صاحب امتیاز دامنه مورد نظر
- admin-c: یک شناسه است برای رابط کاربری مدیر دامنه
- nserver: این شناسه برای مسئول فنی دامنه است
- expire-date: تاریخ انقضای دامنه را نشان میدهد
- address: آدرس کاملی است از کسی که امتیاز دامنه را در اختیار دارد همراه با رابط‌های آن
- holder-c: یک شناسه است برای کاربری مدیر دامنه
- phone: شماره تماس
- tech-c: شناسه‌ای است برای مسئول فنی دامنه
- last-updated: این بخش آخرین به روز رسانی را نشان میدهد
- e-mail: این قسمت مربوط به ایمیل صاحب دامنه و یا مسئول فنی سازمان است
معرفی قسمت‌های هویز در دامنه‌ای بین المللی
- Registrant Org: یک نام است برای شرکت صاحب امتیاز
- Registrar Status: وضعیتی است برای قفل کردن دامنه
- Expired on: این بخش تاریخ انقضای دامنه را نشان میدهد
- Name Server(s): به دی ان اس هاست گفته می‌شود که برای اتصال به دامنه کاربرد دارند
- IP Location: برای موقعیت جغرافیایی سرویس میزبانی دامنه به کار می‌رود
- Whois History: تاریخچه تغییر دادن مشخصات در WHOIS را نشان میدهد
- Registrar History: برای ثبت کردن تاریخچه مرکز دامنه است
- Whois Server: این بخش برای دامنه‌های بین‌المللی قابل نمایش است
- Response Code: به کدی گفته می‌شود که از سرور صورت می‌گیرد
- Registrant Street: جزئیاتی است برای آدرس صاحب دامنه
- Registrant State/Province: این بخش به جزئیات آدرس مربوط گفته می‌شود
- Registrant Country: این قسمت نشان دهندی کشور صاحب امتیاز دامنه است
- Registrant Fax: برای فکس مدیریت استفاده می‌شود
- Admin Email: قسمتی است برای ایمیل مدیر دامنه
- Tech Email: ایمیل است برای مسئول فنی دامنه
- Registrar: مرکز ثبت دامنه است
- Created date: این بخش نشان دهندی تاریخ ثبت دامنه است
- updated on: نشان دهندی تاریخ آخرین به روزرسانی‌ها
- IP Address: آدرسی است مختص به آپی سرور هاستینگ
- IP Location: این بخش نشان دهندی موقعیت جغرافیایی سرویس میزبانی وب‌دامنه است
- Whois History: بخش است برای نشان دادن تاریخچه تغییر دادن مشخصات در WHOIS
- IP History: یک تاریخچه است برای تغییر دادن آپی هاستینگ‌ها
- Hosting History: برای تغییر دادن تاریخچه خدمات میزبانی وب
- Server Type: برای نمایش دادن وب دامنه مورد نظر استفاده می‌شود
- Registrant Name: این قسمت برای نام صاحب امتیاز دامنه است
- Registrant City: این قسمت نام شهر صاحب امتیاز دامنه را نشان میدهد
- Registrant Postal Code: نشانگر کد پستی صاحب دامنه است
- Registrant Phone: برای تلفن مدیریت است
- Registry Admin ID: نشان دهنده‌ی مشخصات مدیر دامنه
- Registry Tech ID: برای نشان دادن مشخصات مسئول فنی دامنه است
انواع وضعیت دامنه
- autoRenewPeriod
- ok
- Status Code
- pendingDelete
- pendingRestore
- pendingUpdate
- renewPeriod
- serverHold
- serverTransferProhibited
- transferPeriod
- addPeriod
- inactive
- pendingCreate
- pendingRenew
- pendingTransfer
- redemptionPeriod
- serverDeleteProhibited
- serverRenewProhibited
- transferPeriod
- serverTransferProhibited
سخن پایانی
در هر سالی تعداد زیادی از کسب کارها دولتی و خصوصی هستند که برای تجارتشان اقدام به ثبت دامنه می‌کنند و برای این کار هر کدام از این کسب کارها باید یک سری اطلاعات ارائه دهند مانند شماره تماس، ایمیل، آدرس، نام و غیره … که این اطلاعات را به عنوان WHOIS Data نام می‌برند.
